Key messages – Impact onderzoek

Interdisciplinariteit

Theorieën uit de geesteswetenschappen blijken goed te combineren met die uit de medische wetenschappen.
We hebben een model ontwikkeld gebaseerd op theorieën uit de religiewetenschappen en filosofie, en die zinvol verbonden met begrippen en uitkomsten uit de medische wetenschappen.
We hebben een vragenlijst ontwikkeld waarmee we betekenisvolle relaties tussen uitkomsten van religie- en medische wetenschappen konden aantonen.
Zowel het theoretische model als de nieuw ontwikkelde vragenlijst bieden nieuwe mogelijkheden om diepgaander aanpassing aan ziekte en veranderingen in kwaliteit van leven te onderzoeken.

Betekenisgeving en kwaliteit van leven

Op basis van theorieën over contingentie en narratieve identiteit hebben we een model ontwikkeld dat verklaart hoe ingrijpende gebeurtenissen, zoals het krijgen van een ernstige ziekte, via narratieve betekenisgeving invloed kunnen hebben op kwaliteit van leven.
Het model over narratieve betekenisgeving na ingrijpende gebeurtenissen wordt deels ondersteund door de resultaten van de door ons ontwikkelde RE-LIFE vragenlijst, waarin de theoretische concepten zijn geoperationaliseerd.
De resultaten van de RE-LIFE vragenlijst bieden interessante aanknopingspunten voor verdere theorievorming en de vragenlijst kan na aanpassing gebruikt worden in toekomstig onderzoek.

Invloed van response shift en disposities op “patient reported outcomes” en medische besluitvorming

Veranderingen in de betekenis van “patient reported outcomes” (response shifts) en stabiele kenmerken van patiënten (disposities) kunnen via hun invloed op “patient reported outcomes” medische beslissingen beïnvloeden, zowel op microniveau (in de spreekkamer) als macroniveau (gezondheidszorgbeleid).
Doorgaans wordt geen rekening gehouden met de invloed van response shifts en disposities op ”patient reported outcomes” waardoor individuele behandelingsbeslissingen en het gezondheidszorgbeleid minder optimaal kunnen zijn.
Om goede zorg en een rechtvaardige verdeling van middelen te waarborgen, is het belangrijk dat artsen en beleidsmakers zich bewust zijn van mogelijke invloeden van response shift en disposities op “patient reported outcomes” en medische beslissingen.

Momentane metingen: wie doen mee?

De meeste hartpatiënten die wachten op een dotterbehandeling of bypassoperatie en tenminste één andere ziekte hebben, kunnen of willen niet deelnemen aan een studie waarin kwaliteit van leven gemeten wordt met behulp van momentane metingen via een smartphone.
Patiënten voor wie onderzoek met momentane metingen het meest relevant is, nl. degenen die problemen rapporteren met mobiliteit, dagelijkse activiteiten en pijn, nemen juist het minst vaak deel.

Welke momentane metingen voorspellen kwaliteit van leven zoals gerapporteerd aan het eind van een dag?

Momentane gevoelens, maar niet momentane lichamelijke symptomen, voorspellen de ervaren kwaliteit van leven zoals gerapporteerd aan het eind van de dag.
Hoewel de termen ‘gezondheidstoestand’ en ‘kwaliteit van leven’ door elkaar gebruikt worden, blijkt uit ons onderzoek dat zij voorspeld worden door verschillende momentane gevoelens en daarmee voor patiënten een andere betekenis hebben.

Netwerkanalyse

Netwerkanalyse maakt duidelijk in hoeverre momentane stemmingen en symptomen elkaar beïnvloeden en welke daarvan een centrale rol spelen in de kwaliteit van leven van hartpatiënten.
Bij hartpatiënten die een dotterbehandeling of bypassoperatie krijgen, verschilt de onderlinge samenhang (netwerken) van momentane stemmingen en symptomen sterk van elkaar.
‘Vermoeidheid’ en ‘angst’ spelen de meest centrale rol in de kwaliteit van leven van de meeste hartpatiënten die een dotterbehandeling of bypassoperatie krijgen.
Netwerkmodellen kunnen tot inzichten leiden die traditionele methodes niet toelaten. Zij kunnen symptomen identificeren die de grootste invloed hebben op de kwaliteit van leven en die daarmee de eerste doelen zouden kunnen zijn van behandeling.

Momentane versus retrospectieve kwaliteit-van-leven vragen

Veranderingen gemeten met momentane metingen (vragenlijsten die een aantal keer per dag via een smartphone worden afgenomen) hebben een sterkere relatie met criterium maten van verandering dan verandering gemeten met standaard, retrospectieve vragenlijsten.
Momentane metingen zijn een waardevolle uitbreiding van ons kwaliteit van leven instrumentarium.

Verschillen tussen mannelijke en vrouwelijke patiënten met coronaire hartziekten

Mannen en vrouwen rapporteren een betere kwaliteit van leven na een dotterbehandeling of bypassoperatie.
Wel rapporteren vrouwen een lagere mentale gezondheid en verbetert hun zelf-gerapporteerde lichamelijke gezondheid langzamer dan die van mannen.
Mannen met meerdere somatische aandoeningen (comorbiditeit) naast hun coronaire hartziekte rapporteren een minder goede kwaliteit van leven dan mannen met minder somatische aandoeningen. Bij vrouwen heeft het aantal somatische aandoeningen naast hun coronaire hartziekte geen invloed op hun kwaliteit van leven.