De invloed van persoonlijke eigenschappen en ‘response shift’ op medische beslissingen

Doel

Bij medische beslissingen wordt steeds vaker rekening gehouden met de kwaliteit van leven van patiënten. Maar kwaliteit van leven kan beïnvloed worden door de persoonlijkheid  van patiënten (zoals mate van optimisme). Ook kan kwaliteit van leven beïnvloed worden door de aanpassing van patiënten aan bijvoorbeeld de bijwerkingen van een behandeling. Hierdoor kan dezelfde bijwerking (bv. moeheid) minder erg worden gevonden. Dit laatste wordt ‘response shift’ genoemd. Met persoonlijkheid en ‘response shift’ wordt door behandelaars en beleidsmakers zelden rekening gehouden. Het doel was na te gaan wanneer persoonlijkheid en response shift medische beslissingen zouden kunnen beïnvloeden. Ook onderzochten wij of dat nadelig is voor patiënten.

Aanpak

Nadenken over de manieren waarop persoonlijkheid en response shift medische beslissingen zouden kunnen beïnvloeden, zowel in de spreekkamer als in medisch beleid. Daarnaast gingen we voor elke manier na of het nadelig was voor patiënten.

Resultaten

Als geen rekening wordt gehouden met de invloed van persoonlijkheid en response shifts van patiënten, dan kunnen  beslissingen anders uitpakken. Dit kan nadelig zijn voor patiënten. Ook kunnen bijvoorbeeld ziektekostenverzekeraars daardoor andere behandelingen vergoeden, wat nadelig kan zijn voor de samenleving.

Samengevat

Kwaliteit van leven blijft belangrijk in gesprekken tussen arts en patiënt en in medisch onderzoek. Wanneer die kwaliteit wordt gebruikt voor beslissingen in de spreekkamer en voor beslissingen in medisch beleid, dan moeten we ons realiseren dat ze beïnvloed kunnen worden door persoonlijkheid en response shift.

Presentatie

Mondelinge presentatie op het congres van de European Association of Centres of Medical Ethics (EACME), Amsterdam 2018.

I.D. Hartog (Co-authors: D. Willems, W.B. van den Hout, M. Scherer-Rath, T.H. Oreel, J.P.S. Henriques, P.T. Nieuwkerk, H.W.M. van Laarhoven, M.A.G. Sprangers), Patient-reported outcomes and medical decision making: ethical implications of response shifts and dispositions, 2018 EACME Annual Conference – Ethics in Action. September 6-8 2018, Amsterdam, The Netherlands. Abstract: link.

Artikel

Hartog, I. D., Willems, D. L., Van Den Hout, W. B., Scherer-Rath, M., Oreel, T. H., Henriques, J. P. S., Nieuwkerk, P. T., Van Laarhoven, H. W. M., & Sprangers, M. A. G. (2019). Influence of response shift and disposition on patient-reported outcomes may lead to suboptimal medical decisions: A medical ethics perspective. BMC Medical Ethics 20(1). PDF: Link https://bmcmedethics.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12910-019-0397-3